Monetary Policy, It’s Objectives and Instruments ✅

 ⏺ मौद्रिक नीति भनेको के हो? उद्धेश्य तथा ओैजारहरू के के हुन ? (५ अङ्क)

_____________________________________________

_____________________________________________

⏺ मौद्रिक नीति:

___________

➡️ मुलुकको आर्थिक विकास तथा आर्थिक स्थायित्वका लागि राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा वाञ्छित परिणाम हासिल गर्न अपनाउने समष्टिगत नीति नै मौद्रिक नीति हो । कुनै निश्चित उदेश्य हँसिल गर्नको लागि केन्द्रीय बैंकले मुद्रा तथा साखको मात्रा, लागत तथा उपभोक्तामा प्रभाव पार्न अपनाइने विधि नै मौद्रिक नीति हो ।

➡️ मुद्राप्रदाय (मुद्रा आपूर्ति) नियन्त्रण गर्नको लागि बनाइने नीति मौद्रिक नीति हो । मौद्रिक नीति कुनै पनि मुलुकको केन्द्रिय बैंकले निर्माण गर्दछ । नेपालमा पनि नेपाल राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीति बनाउँदै आएको छ । मानिससँग आवश्यकताभन्दा बढी पैसा हुँदा बजार मूल्य बढ्ने हुँदा मागअनुसारको मात्रै मुद्रा आपूर्ति गर्नका लागि मौद्रिक नीति बनाइन्छ ।

➡️ “Monetary policy is the exercise of central bank control over money supply as an instrument for achieving the objectives of general economic policy.”                ✍️ - Edward Shapiro

अर्थतन्त्रमा मुद्रा प्रदायकको स्तर कति रहनुपर्छ र त्यस्तो मुद्रा अर्थतन्त्रको कुन क्षेत्रमा प्रवाहित वा उपभोग हुनुपर्दछ भनि निर्धारण गर्ने नीति नै मौद्रिक नीति हो ।

मौद्रिक नीति भित्र वित्तीय नीति र विदेशी विनिमय नीति समावेश गरिएको हुन्छ । वित्तीय नीति अन्तर्गत नेपाल राष्ट्र बैंकको मातहतमा रहेका बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको नियमनसम्बन्धि नीति पर्दछ । यस्ता नीतिहरु समयको माग र आवश्यकताअनुसार परिवर्तन गर्दै जानुपर्ने भएकाले राष्ट्र बैंकले हरेक वर्ष आवश्यक परिमार्जन सहितको नीति ल्याउने गर्दछ ।

_____________________________________________

⏺ मौद्रिक नीतिका उदेश्यहरु:

____________________

 (क) मौद्रिक तटस्थता कायम गर्नु,

 (ख) बिनिमयमा स्थिरता कायम गर्नु,

 (ग) मुल्य स्थिरता कायम राख्नु,

 (घ) पुर्ण रोजगारी कायम गर्नु,

 (ङ) आर्थिक बृद्वि हासिल गर्नु।

 (च) भुक्तानी सन्तुलन

_____________________________________________

⏺ मौद्रिक नीतिका उपकरणहरु:

______________________

– बैंकदर  या पुनकर्जादर

– अनिवार्य नगद मौज्दात

– मार्जिंनदर

– खुला बजार कारोबार

– कर्जा सीमाना र वैधानिक तरलता

– निक्षेप संकलन

_____________________________________________ _____________________________________________

© Government Bank Exams Preparation 💚